Pamiętnik Jacka Soplicy

Praca, którą musiałem wykonać była bardzo trudna. Polska szlachta była ze sobą skłócona i trudno było pogodzić wszystkie racje. Przez kilka lat niewiele udało mi się osiągnąć. Nie poddawałem się jednak, bo wiedziałem, że wojna z Rosją się zbliża i dzięki niej Polska może odzyskać niepodległość. Spotykałem się nadal z wybranymi przedstawicielami szlachty i starałem się ich nakłonić do tego, aby zoranizowali powstanie i dołączyli do maszerujących wojsk Napoleona, gdy wojna będzie już oficjalnie wypowiedziana. Wszystkich zastanawiało skąd mam taką wiedzę, ale nikt wprost nie pytał. Pod habitem ukrywałem nie tylko swoją tożsamość, ale także kilka blizn po ranach z kampanii napoleońskich. Liczyłem, że uda mi się spełnić moje ostatnie marzenie, które trzymało mnie przy życiu. Chciałem już tylko wolności dla kraju ojczystego. 

Spędziłem w klasztorze kilka lat na pracy i modlitwach. Sytuacja polityczna w Europie była jednak bardzo napięta. Napoleon Bonaparte podbijał świat! Wydawało się, że Rosjanie w końcu znaleźli godnego przeciwnika. Cały świat patrzył, jakie będą skutki tych walk. Litwa i Korona mogła wykorzystać sytuację, ale polska i litweska szlachta miały swoje zwyczaje. Każdy zajmował się swoim folwarkiem. Wielką polityką interesowali się nieliczni więc wieści, jakie krążyły po mojej ojczyznie były bardzo skąpe. Postanowiłem w mnisim habicie wyruszyć spowrotem do Soplicowa i dołożyć wszelkich starań, aby pomóc przygotować powstanie na Litwie. 

Uciekałem co sił w nogach. Wiedziałem, że w Soplicowie nie ma już dla mnie miejsca i muszę zniknąć bez śladu. Zabrałem tylko najpotrzebniejsze rzeczy i ruszyłem w drogę. Nie miałem żadnego planu. Szedłem przed siebie pełen wyrzutów sumienia. Zabiłem ojca kobiety, którą kochałem. To musiała być dla niej straszna wiadomość. Pewnie mnie znienawidziła. Moje życie rozpadło się na kawałki. Gdy przechodziłem obok klasztoru, który znajdował się na kompletnym odludziu pomyślałem, że może to być dla mnie dobre miejsce, żeby się schronić i spróbować w jakiś sposób odpokutować za to, że zabiłem niewinnego człowieka. W klasztorze nikt o nic mnie nie pytał. Musiałem wykonywać zlecone pracę i się modlić. 

Gdy tak błąkałem sie po okolicy nogi same zaniosły mnie spowrotem do domu Stolnika. Sam nie wiem, po co tam poszedłem. Może chciałem powiedzieć mu, co o tym sądzę, może chciałem ostatni raz zobaczyć Ewę, a może chciałem paść na kolana i błagać go o zmianę jego decyzji. Ewa była jedyną kobietą, na której mi zależało. Byłem gotowy, by zrezygnować ze swojej szlacheckiej dumy. Jednak te emocje były tak silne, że co chwilę zmieniałem zdanie. W przecągu jednej chwili potrafiłem być zły a zarazem rozażalony i rozgoryczony. W pewnym momecie, gdy tak krążyłęm zauważyłem, że Moskale zatakowali dom Stolnika i próbują się do niego dostać. Sam byłem bez broni. Nie mogłem oddać żadnego strzału. Sam nie wiem, co mnie podkusiło, ale pomyślałem, że może najlepiej będzie jeśli umrę. Wyszedłem na sam środek dziedzińca i czekałem na nadlatującą kulę. Zobaczyłem, że z balkonu strzela klucznik Grwazy. Zabił Moskala niepodal mnie. Zza jego pleców wyłonił się Stolnik. Krew we mnie zawrzała, chwyciłem za broń, wymierzyłem i strzeliłem - zabiłem Stolnika. Upuściłem broń i czekałem na strzał Gerwazego. Niestety Gerwazy chybił, a ja uciekłem i byłem już mordercą. Szlachcicem, który zabił drugiego szlachcica w jego własnym domu, gdy napdali go Moskale. Byłem w najgorszym położeniu z możliwych. Wiedziałem, że wszyscy się ode mnie odwrócą i czeka mnie kara śmierci. Musiałem uciekać. 

Kiedy mieszkałem w Soplicowie, jako młody szlachcic bardzo lubiłem zabawę do późnej nocy i przewodzenie na lokalnych sejmikach. Byłem silny i nosiłem znane nazwisko w okolicy. Nie przejmowałem się niczym - przecież byłem polskim szlachcicem i wiele przewinień dzięki temu zostało mi wybaczone. Gdy pewnego razu wraz z kolegami znalazłem się w domu szanowanego Stolinka poznałem jego córkę. Od razu zwróciła na siebie moją uwagę. Była bardzo piękna i skromna, a gdy spojrzałem jej w oczy już wiedziałem, że chciałbym, żeby resztę życia spędziła ze mną w dworku w Soplicowie. Starałem się zaprzyjaźnić z jej ojcem, by choć przez chwilę móc przebywać w jej domu. Byłem przekonany, że przyszły teść bardzo mnie polubił, bo zapraszał mnie do siebie bardzo często. Widziałem też, że dobrze się bawi w moim towarzystwie. Musiał również zauważyć, że nie przyjeżdżam dla niego ale dla córki. Nigdy nie powiedział mi, że jest z tego niezadowolony. Po kilku miesiącach nabrałem zatem śmiałości i poprosiłem o rękę Ewy. W odpowiedzi otrzymałem czarną polewkę (to taka zupa: rosół zabarwiony kaczą krwią), co oznaczało, że ojciec nie zgadza się na ślub. Byłem bardzo zaskoczony, zły i rozgoryczony. Wybiegłem z domu Stolnika wściekły i nie wiedziałem, co ze sobą począć. Chodziłem bez celu lecz złość nie mijała.